Tijdens de 1e zitting van de "Fédération Internationale de Philatélie" (F.l.P.) in 1936 te Luxemburg werd besloten een "Dag van de Postzegel" te organiseren. Aanvankelijk elk jaar in de maand januari, maar na rijp beraad werd het de maand oktober.

In diverse landen kwam direct in 1937 al een speciale postzegel uit ter viering van de "Dag van de Postzegel". In Nederland was het de “Postzegelvereniging Breda” die ter ere van deze "Dag" weliswaar niet met een postzegel kwam, want dat was natuurlijk alleen voorbehouden aan de officiële Nederlandse PTT, maar zij gaven wel een speciale briefkaart uit voor deze "Dag". De PTT was destijds wel bereid een speciaal stempel ter beschikking te stellen om deze speciale briefkaart  een officieel tintje te geven.

 

In Nederland werd pas voor het eerst in 1943 een speciale postzegel uitgegeven,  daarna een keer in 1993 en pas vanaf 2009 kwam er jaarlijks een speciale postzegel ter viering van de "Dag van de Postzegel".

 

           1e Ontwerp J.H. Strube                                        Aangepast ontwerp                                                  Definitief zegel

 

In Nederland heeft men dus vanaf 1937 aandacht besteed aan de viering van de "Dag van de Postzegel" door middel van gelegenheidsstempels, briefkaarten en enveloppen. Wie iets organiseerde was niet altijd even duidelijk en er zijn dan ook verscheidene jaren waarin er waarschijnlijk niets voor deze "Dag" is uitgegeven. Er waren echter toch enige verenigingen die hun best hebben gedaan de aandacht vast te houden aangaande deze bijzondere dag. Met name de “Postzegelvereniging Breda” en de “Amsterdamsche Vereeniging De Philatelist”. Deze verenigingen hebben zelfs in de oorlogsjaren hun best gedaan de “Dag van de Postzegel” levend te houden.

 

                  Briefkaart 1941                                                       Briefkaart 1942                                                  Briefkaart 1943 

 

Hieraan kunnen wij dus direct zien dat het organiseren van iets bijzonders voor de viering van de internationaal ingestelde "Dag van de Postzegel" in Nederland, in eerste instantie, vooral iets geweest is dat door de diverse filatelisten zelf georganiseerd is en niet van bovenaf is opgelegd. Daarmee wordt het als het ware een publieke gebeurtenis en publiek "eigendom". 

Nadat er in de jaren zestig echter gedurende een drietal jaren geen aandacht meer was besteed aan de "Dag van de Postzegel" heeft de Nederlandse Bond van Filatelistische Verenigingen (destijds nog NBFV, nu KNBF) het uitgeven van speciale enveloppen voor deze dag in 1968 naar zich toe getrokken. Dit was met name bedoeld om het verzamelen van postzegels in Nederland verder te promoten en iets bijzonders te doen voor de verzamelaars door in te spelen op een bestaande traditie. In die tijd was het verzamelen van postzegels nog zeer in trek bij honderdduizenden Nederlanders. Ook werden er vanaf die tijd ter viering van de Dag van de Postzegel elk jaar speciale Dag van de Postzegel tentoonstellingen/beurzen georganiseerd, die heel veel bezoekers trokken en de speciale DvdP enveloppen werden ook gretig verzameld. Hulde voor de bond dus die met de uitgifte van de speciale enveloppen een gat in de markt vulde en hiermee de verzamelaars kennelijk een groot plezier deed. Met uitzondering van 1994 (toen men het waarschijnlijk vergeten was, sic.) zijn er vanaf 1968 elk jaar speciale "Dag van de Postzegel" enveloppen uitgegeven tot en met in 2018 - in totaal 50 stuks die ook allemaal keurig een volgnummer hebben gekregen. Alle briefkaarten en enveloppen uit de jaren voor 1968 zijn niet genummerd.

In 1993 heeft de bond besloten dat het gebruik van de naam "Dag van de Postzegel"  gekoppeld werd aan het jaarlijks houden van een DvdP tentoonstelling/beurs en heeft dit derhalve ook laten vastleggen bij het Benelux Merkenbureau in Den Haag.

In 1999 heeft de bond daarna besloten dat vanaf dat jaar de viering van de "Dag van de Postzegel" tentoonstelling/beurs alleen nog centraal gevierd zou worden tijdens de Postex. Wel zijn daarna nog twee "Dag van de Postzegel" stichtingen actief geweest, respectievelijk te Amsterdam en Rotterdam, die jarenlang veel energie hebben gestoken in het organiseren van een lokale, jaarlijkse tentoonstelling/beurs. Jammer genoeg zijn beide stichtingen inmiddels opgeheven omdat er steeds minder interesse voor de lokale tentoonstellingen bleek te bestaan bij de filatelisten. De laatste succesvolle tentoonstelling die door het Comité Dag van de Postzegel Amsterdam werd georganiseerd was in Heemstede in 2008, ter opluistering van het 100-jarig bestaan van de NBFV nu KNBF. Het Rotterdamse comité was al eerder ter ziele gegaan. Waarmee de Postex nu dus nog het enige evenement is waar de Dag van de Postzegel in Nederland gevierd wordt.

In 2019 heeft de bond helaas besloten te stoppen met de uitgifte van de DvdP enveloppen, maar de heer Paul Walraven, die jarenlang de DvdP voor de bond had ontworpen, vond dit absoluut geen goed idee en besloot op eigen initiatief en voor eigen rekening toch elk jaar een envelop te gaan uitgeven.

Hiertoe werd een commissie opgezet, De Nederlandse Dag van de Postzegel, die zich ten doel stelde toch elk jaar een speciale envelop uit te gegeven die samen met de speciale DvdP postzegel en het speciale DvdP stempel ter opluistering van de internationaal ingestelde "Dag van de Postzegel" wil dienen en tegelijkertijd in een behoefte van de vele verzamelaars van deze enveloppen wil voorzien.

De heren G.C. van Balen Blanken, G. Blik, G.J. Grootveld, O. Louw (overleden) G.A. Montfrooy en P. Walraven hebben zich bereid verklaard om zitting te nemen in het bestuur van de nieuwe commissie en het enige doel van deze commissie is dus ervoor te zorgen dat er jaarlijks een DvdP envelop wordt uitgegeven.

Ieder jaar is er een bepaald thema voor de speciale enveloppen dat uitgelegd/besproken wordt op een kaartje dat ingesloten wordt in de enveloppen. De tekst hiervan wordt elk jaar geschreven door de voormalige voorzitter van de bond de heer G.A. Geerts.

Gelukkig heeft het nieuwe bestuur van de bond besloten ons initiatief te omarmen. Dit stellen wij uiteraard zeer op prijs!

 

Om de envelop te promoten hebben heeft de commissie een speciale site laten bouwen waar iedereen over de geschiedenis van de Nederlandse Dag van de Postzegel kan lezen en de jaarlijks uit te geven envelop besteld kan worden. Bovendien heeft de Commissie heel bewust gekozen voor de naam "De Nederlandse Dag van de Postzegel" om enige weerstand die in eerste instantie bij  het oude bondsbestuur tegen ons initiatief aanwezig leek, weg te nemen en daarmee is het een geheel andere eigennaam geworden dan de door de bond vastgelegde naam "Dag van de Postzegel". Voor het gemak van de verzamelaars hebben we wel de domeinnaam: dagvandepostzegel.com genomen omdat dit een internationaal bekende term is waar mensen graag op zoeken. Deze domeinnaam was gelukkig nog niet eerder geclaimd en dus vrij. Iedereen had deze domeinnaam kunnen gebruiken, daar was toestemming van de KNBF niet voor nodig.

Deze site is gebouwd door de heer G.J. Grootveld en mede tot stand gekomen met behulp van het ter beschikking stellen van illustratiemateriaal en kennis van mijn goede vrienden, en dan met name de heren Jacques van der Vat, Toon Touw, en in het bijzonder Gabriël Blik.

 

Pas na veel aandringen door diverse mensen is de toenmalige TNT Post overstag gegaan en heeft men besloten voortaan jaarlijks een speciale postzegel uit te geven voor de "Dag van de Postzegel", te beginnen in 2009 en heeft men zelfs speciale Prestigeboekjes voor de DvdP uitgegeven. Dit alles is samen met de speciale envelop en een speciaal stempel een mooi geheel gaan vormen ter opluistering van de "Dag van de Postzegel". Jammer genoeg heeft vorig jaar de opvolger van TNT Post, PostNL, besloten dat men de plaats van de DvdP postzegel in het uitgifteprogramma graag voor een andere uitgifte wil gebruiken, maar is daarvoor gelukkig wel een persoonlijke postzegel voor de DvdP in de plaats gekomen. Deze persoonlijke zegels en de bijbehorende Prestigeboekjes zullen echter niet meer in de NVPH catalogus worden opgenomen.

 

Ot Louw (inmiddels jammer genoeg overleden - 2021) heeft zijn medewerking verleend aan het overzicht van de speciale "Dag van de Postzegel" uitgaven door de tekst van de bijzondere bijlage van de Speciale NVPH Catalogus 2018, waarop dit stukje over de geschiedenis van de Dag van de Postzegel in Nederland is gebaseerd, te controleren/redigeren. Verder heeft ook de heer Grootveld zijn medewerking verleent  door hier en daar het e.e.a., waar nodig, aan te passen/toe te voegen en het vervolgens op de site te zetten.

 

Postzegels, stempels en filatelistische brieven verzamelen is niet alleen een hobby, het vereist ook aandacht en studie. Het verzamelen krijgt hierdoor een ander - een positiever - karakter en meer inhoud. Hoe meer  men de achtergrond van een emissie/onderwerp onderzoekt en daardoor leert kennen, hoe beter men er een artikel/verhaal over kan schrijven. De kennis over en het begrip van een bepaald onderwerp zijn de basis voor de diepgang van het verhaal dat men met behulp van postzegels/ poststukken/stempels wil illustreren. Het wordt hierdoor vanzelf een stukje postgeschiedenis en het leuke daarvan is weer dat hiermee tevens een stukje van de echte geschiedenis van een land, een persoon of een bepaald onderwerp ( Rembrandt, Flora, Fauna, de Ruimtevaart, de Auto, Kerstfeest, Sinterklaas, Postgeschiedenis etc. etc.) kan worden belicht. Dus saai is het verzamelen van postzegels absoluut niet!

 

Zoals in bovenstaande al genoemd was het destijds in 1968 de bedoeling van de bond om iets extra te doen voor de verzamelaars van postzegels en de hobby voor een breder publiek interessant te maken en gelukkig staat ook nu de bond achter het initiatief de DvdP enveloppen voortaan weer particulier uit te geven.

Wat wij als verzamelaars dan ook verplicht zijn om te doen is te zorgen dat er elk jaar een mooie herinnering van bewaard kan blijven door deze bijzondere gelegenheidspostzegel op een speciale envelop te plakken en te voorzien van een bijzonder stempel. Alles ter viering van onze mooie hobby die eigenlijk al vanaf het begin van de uitgifte van de eerste postzegels in Nederland in 1852 bestaat. En het is daarom dat we besloten hebben de uitgifte van een speciale envelop ter viering van de "Nederlandse Dag van de Postzegel" te continueren en de verzamelaars van deze speciale feestenveloppen niet teleur te stellen door er zomaar ineens mee op te houden. We zijn dan ook heel blij dat we goed kunnen samenwerken met de KNBF en we de verzamelaars weer hun pleziertje kunnen gunnen.

 

Als ergens fouten of onduidelijkheden in deze tekst zijn geslopen, dan komt dat doordat er in de loop der jaren veel informatie verloren is gegaan o.a. tijdens de jaren 1940-45, maar toch ook wel door desinteresse van de filatelisten die niet altijd alles netjes gedocumenteerd hebben. Wij zijn u echter zeer erkentelijk als u nog iets kunt toevoegen of verduidelijken. Laat het ons weten, a.u.b.!

 

Copyright © Commissie 'De Nederlandse Dag van de Postzegel' en Paul Walraven.

Duplicatie of heruitgave van de op deze site aanwezige gegevens over de Nederlandse Dag van de Postzegel - geheel of gedeeltelijk - is verboden zonder voorafgaande toestemming van de Commissie 'De Nederlandse Dag van de Postzegel' en/of van Paul Walraven.

 

Amersfoort, 17 februari 2019/bijgewerkt Amsterdam, 27 mei 2024 en 6 juni 2024